بررسی دلایل عدم رشد صنعت بازی های ویدیویی در ایران

بازی های ویدیویی مدت زیادی نمی شود که بر چسب « صنعت » را بر روی خود می بیند. اما در این مدت کوتاه توانسته به یک صنعت بزرگ در جهان تبدیل شود. به گونه ای که حال بازی های ویدیویی مدت هاست که صنعت سینما را کنار زده و به بزرگترین سرگرمی تمامی انسانها بدل شده است. حال چرا صنعت بازی های ویدیویی در ایران رشد چندانی ندارد در حالی که در جهان صنعتی پر سود به شمار می رود؟

امروز و در این مقاله قصد داریم دلایل عدم رشد این صنعت در کشورمان را مورد بررسی قرار دهیم. پس در ادامه با ویوکریتیک همراه باشید.

در کشور ما بازی های ویدیویی و گیمر ها به درستی درک نشده اند و همین امر باعث شده است که این صنعت در نگاه بسیاری از افراد، مبهم و نامطمئن به نظر برسد. مردم ما فرض میکنند که این صنعت نمی تواند تضمینی برای آینده بهتر خود یا فرزندشان باشد. از این رو، بسیاری از افرادی که سراغ بازی های ویدیویی می روند، کژوال گیمر می باشند. اصطلاح کژوال گیمر برای افرادی به کار گرفته می شود که به صورت تفننی بازی کرده و بازی های ویدیویی را به صورت مستمر و حرفه ای دنبال نمی کنند. کژوال گیمر ها نمی توانند باعث رشد این صنعت در کشورمان بشوند زیرا تا درک درستی نسبت به یک موضوع وجود نداشته باشد، رشد آن امکان پذیر نمی باشد.

رشد یک صنعت مانند ویدیو گیم فقط به سازنده های اثر خلاصه نمی شود. تنه اصلی درخت صنعتی مانند ویدیو گیم را علاوه بر سازندگان، رسانه ها و گیمر ها نیز تشکیل می دهند. گیمر ها مهمترین رکن تنه این درخت می باشند و نبود گیمر حرفه ای کافی که ویدیو گیم را درک کند یکی از دلایل اصلی رشد نکردن این صنعت در ایران می باشد. مهم ترین دلیل عدم برخورداری از گیمر هایی که باعث رشد این صنعت در کشور بشوند، فقط و فقط عدم شناخت درست نسبت به ویدیو گیم است. سازندگان بازی های ویدیویی از دل همین گیمر های کمیاب شکوفا می شوند.

چرا شناخت و درک نادرست نسبت به بازی های ویدیویی باعث عدم رشد مناسب آن می باشد ؟

حال بیایید با عینک دیگری به این قضیه نگاه کنیم. همان طور که گفتیم ویدیو گیم به درستی درک نشده و آشنایی بسیار اندکی در زمینه این حوزه در کشور ما وجود دارد.

با این وجود دولت و هم چنین والدین، وقتی با این تفکر نسبت به ویدیو گیم می‌نگرند، مانع رشد این صنعت خواهند شد. والدینی که با کمال احترام، هنوز به صورت کامل نسبت به ویدیو گیم آشنایی ندارند، آینده فرزند خود را در این مسیر نامطمئن و بی ثمر به شمار می‌آورند.

سیاست های اساسی کشور نیز نشان می‌دهد که برنامه ای برای رشد و ارتقاء این صنعت وجود نداشته و ندارد! زیرا هنوز شاهد درک و شناخت درستی نسبت به این صنعت نمی باشیم. علاوه بر این موضوع وقتی نه خط مشی ای برای بازی های ویدیویی وجود دارد و عموم مردم نیر نگاه مثبتی به ویدیو گیم ندارد، باعث می شود که هیچ سرمایه گذاری سراغ این صنعت در ایران نیاید.

حال چرا مردم ویدیو گیم را درک نمی‌کنند ؟

همان طور که گفتیم این دیدگاه نادرست نه تنها در بطن جامعه بلکه در سیاست های کشور نیز مشهود می باشد. وقتی نگاهی به سطح جامعه بی اندازیم متوجه میشویم که تفکر جامعه همچنان تفکر کهنه گذشته است و دیدگاه آنان نسبت به بازی های ویدیویی همچنان پا بر جاست. متاسفانه فرهنگ سازی درستی در این حوزه صورت نگرفته است. از آن بدتر شاهد تبلیغات منفی در این زمینه هستیم که وضع را از این هم بدتر می کند.

با نگاهی گذرا به رسانه ملی ایران متوجه این موضوع می شویم که چگونه این رسانه همواره به تبلیغ نادرست با زاویه دیدی نامناسب نسبت به این حوزه می پردازد. البته این نکته لازم به ذکر است که رسانه ملی به طور کامل درحال تبلیغ منفی بازی های ویدیویی نیست. اما زور تبلیغات های نادرست که حتی به درستی مطلب مورد نظر را مورد بررسی قرار نداده اند، به تبلیغات های مثبت انجام شده می‌چربد! در گوشه و کنار این رسانه می‌توانیم شاهد این موضوع باشیم که چقدر به گیمر ها و بازی های ویدیویی با عینک بدبینی نگاه میکنند. درحالی که به درستی عمق این زمینه را مورد بررسی قرار نمی دهند.

اما خوشبختانه فعالان این حوزه دست روی دست نگذاشته اند. باعث شادی است که علاقه مندان به بازی های ویدیویی در قالب رسانه های مختلف سعی می‌کنند محافلی را برای گیمر ها درست کرده تا علاقه مندان به این صنعت در انزوا قرار نگرفته و بتوانند در کنار یکدیگر به سرگرمی مورد علاقه خود بپردازند. اما این موضوع متاسفانه کافی نیست و تا این تفکر غلطی که در بطن جامعه و همین طور در دولت نهادینه شده است، اصلاح نشود، بستر های مناسب برای رشد این صنعت فراهم نخواهد شد.

نبود نیرو انسانی حرفه ای در این زمینه یکی از پیامد های ریشه دواندن این تفکر غلط می باشد. وقتی نه سیستم آموزشی مسیری هموار برای فراگیری این حوزه فراهم کرده و نه تفکر جامعه نسبت به ویدیو گیم اصلاح شده است، شاهد کمبود نیروی انسانی کار بلد خواهیم بود. البته که وضعیت سیستم آموزشی در این زمینه نسبت به گذشته پیشرفت های چشمگیری را داشته است. اما انتظار می‌رود این مسیر هموار تر از حال شود.

چه راهکاری برای اصلاح این تفکر نادرست وجود دارد ؟

از آنجایی که این تفکر علاوه بر جامعه، در میان سیاست گذاران کشور نهادینه شده است. تا زمانی که این نسل پوست اندازی نکرده و نسل جوان جایگزین والدین و همچنین سیاست گذاران فعلی نشود امکان این اصلاح وجود ندارد. زیرا این تفکر در ذهن این نسل حک شده است و علاوه بر این موضوع، هیچ اقدامی سراسری برای اصلاح آن صورت نگرفته است.

اما همان طور که گفتیم، رسانه های خصوصی تمام تلاش خود را در این حوزه انجام می دهند. هرچند که این قدم نمی تواند آن تأثیری که رسانه ملی می‌گذارد را جبران کند. اما سرمایه گذاری ای میتواند باشد روی جوانان فعلی تا در آینده، این صنعت را در کشور بهبود ببخشند.

رشد این صنعت چه مزایایی را به همراه دارد ؟

بیایید رو راست باشیم! در بهترین حالت ممکن هم بازی های ویدیویی در ایران توان رقابت با بزرگان این صنعت مانند ژاپن و آمریکا را ندارد. اما رشد آن می‌تواند منبع درآمد بسیار خوبی برای کشور باشد. به علاوه، ویدیو گیم میکروفونی می‌تواند باشد برای ارائه پیام های فرهنگی. طبق تحقیقات صورت گرفته، تاثیر پیامی که از طرق بازی های ویدیویی بر روی جامعه هدف گذاشته می شود بیش از سایر مدیوم هاست.

به علاوه کشور ما پتانسیل های بسیاری برای ساخت عناوین مختلف دارد‌. از آثار شاعرانی چون فردوسی گرفته تا بهره گیری از گذشته تاریخی خود. استفاده از این پتانسیل ها علاوه بر اینکه میتواند باعث زنده نگه داشتن تاریخ ما بشود. بلکه می تواند توجه مردم جهان را به سمت تاریخ ایران بکشاند.

و اما داستان ادامه دارد…

تمامی مشکلات و موانع ذکر شده فقط مشکلات درونی و داخلی هستند. تحریم های جهانی مشکلات زیادی مانند قیمت بالا ارز و پشتیبانی نشدن کاربران ایرانی توسط پلتفرم های جهانی را به همراه داشته است. و اینها پله های بزرگ دیگری هستند که بعد از طی کردن دالان بزرگ مشکلات داخلی، پیش روی سازندگان ایرانی قرار می گیرد.

علاوه بر تاثیر مستقیم تحریم های جهانی، نمی توان تاثیر غیر مستقیمی را که بر سازندگان می‌گذارد را نادیده گرفت. تحریم های اقتصادی ای که در طول چند دهه سختی های اقتصادی زیادی را به همراه داشته است. این سختی ها و اثرات علاوه بر اینکه وبال گردن بسیاری از صنایع کشور شده است، ویدیو گیم را هم بی نصیب نگذاشته و سنگ بزرگ دیگریست در مسیر راه بازی سازان ایرانی.

عدم رعایت قانون کپی رایت نیز یکی دیگر از مشکلات بازی سازان می باشد. وقتی کشور از قانون کپی رایت پشتیبانی نکند، مخاطبان بهره گیری از محصولات خارجی ای را که رایگان به دست می آورند را به استفاده قانونی از محصولات داخلی ترجیح میدهند.

بازار موبایل؛ خوب اما ناکافی

بازی سازان ایرانی مدتی می‌شود که به سمت بازار موبایل حرکت کرده اند. بستری که تنها خانه ویدیو گیم ایران در این دریای عظیم می باشد.

صد البته که نمی توان منکر تاثیرات مثبت پلتفرم های ارائه دهنده خدمات دیجیتالی داخلی بر رشد بازار بازی های موبایل در ایران شد.

به دلیل تحریم ها، بازی سازان ایرانی نمی توانند در بستر هایی مانند پلی استور به ارائه محصول خود بپردازند‌. زیرا در صورت شناسایی IP ایرانی، مسدود خواهند شد. حتی دور زدن تحریم ها نیز برای سازندگان کاری بس دشوار می باشد. سازندگان مجبور می باشند برای دور زدن تحریم ها سراغ ضلع سومی بروند تا از طریق آن بتوانند در این بستر ها فعالیت کنند. شرکتی که به همین منظور تاسیس می کنند باعث بالا رفتن هزینه ها برای سازندگان می شود. حتی اگر بتوانند از سد این دو مانع نیز بگذرند، در زمینه پرداخت های درون برنامه ای و همچنین گرفتن سود حاصل از فروش محصولات شان در بسترهای  تحریم شده سختی های بسیار خواهند کشید.

پس حال می توان نعمت این پلتفرم های داخلی را درک کرد. شاید حتی اگر این بستر های داخلی نیز وجود نداشتند، چه بسا وضعیت بازار بازی های موبایل ایران، به وضعیت این صنعت در دیگر پلتفرم ها دچار می شد و زحمات روز افزون بازی سازان عزیز کشورمان بی نتیجه باقی می ماند.

نتیجه گیری:

بازی سازان ایرانی با زحمات شبانه روزی خود باعث شده اند که با وجود مشکلات مختلف، شاهد درخشش آنها در جشنواره های مختلف باشیم. اما متاسفانه پس از گذشت سالها، مشکلات هم چنان سد راه سازندگان ایرانی می باشد و هیچ برنامه ای برای بهبود و یا رفع آنها وجود ندارد. وقتی یک صنعت، پا به پای استعداد های اون حوزه رشد نکند، باعث می‌شود که آن استعداد ها یا از بین بروند و یا کوچ کنند.